Wpływ warunków atmosferycznych na stężenie zanieczyszczeń powietrza

Jakość powietrza, którym oddychamy, jest jednym z podstawowych czynników wpływających na nasze zdrowie i samopoczucie. Nie ma w tym nic dziwnego, tym bardziej, że dorosły człowiek wdycha, w ciągu doby, około 10-12 m3 powietrza, wraz z zanieczyszczeniami. W zależności od tego, jakie stężenie będzie tych drugich, reakcja organizmu może być różna, od ostrej, wywołującej duszności, po utajoną, której skutki możemy odczuć po latach. W związku z powyższym, wiele osób zastanawia się, jaki wpływ na zanieczyszczenie powietrza mają warunki atmosferyczne.

Od czego zależy stężenie zanieczyszczeń powietrza?

Przy powierzchni ziemi stężenie zanieczyszczeń powietrza uzależnione jest od wielu czynników, m.in. rodzaju zanieczyszczenia: powierzchniowego lub punktowego, temperatury, prędkości wiatru, wysokości i charakteru opadu, ciśnienia atmosferycznego i wilgotności powietrza.

Największe zanieczyszczenie powietrza występuje w okresach zimowych, czyli jest silnie związane z temperaturą powietrza. Dzieje się tak dlatego, że jej spadek wywołuje konieczność ogrzewania domów, mieszkań i obiektów przemysłowych. W tym okresie możemy zaobserwować więc duży wzrost stężenia SO2, CO, PM10, PM2,5 oraz WWA. W miesiącach cieplejszych wzrasta natomiast koncentracja O3.

Największe niebezpieczeństwo dla zdrowia człowieka, ma wysoka koncentracja zanieczyszczeń w okresach ciszy atmosferycznej i długotrwałego okresu ze słabym wiatrem. Poprawę jakości powietrza przynoszą zaś opady atmosferyczne, które wymywają pyły oraz rozpuszczają je w wodzie opadowej. Tak więc deszcz łatwo usuwa duże cząstki zanieczyszczeń, a te małe likwidowane są na skutek przemian chemicznych.

Ciśnienie atmosferyczne a stężenie zanieczyszczeń powietrza

Wyższa koncentracja zanieczyszczeń w powietrzu jest ściśle związana z ciśnieniem atmosferycznym, jego rozkładem przestrzennym i lokalizacją układów barycznych. W szerokościach umiarkowanych, takich w jakiej znajduje się Polska, pogoda jest zmienna i kształtowana przez systemy frontów atmosferycznych, które są ściśle związane z przemieszczającymi się niżami. W większości obszaru niżu pogoda sprzyja dyspersji, rozpraszaniu zanieczyszczeń, jednakże tuż przed linią frontu ciepłego powstają inwersje termiczne, które to hamują usuwanie zanieczyszczeń.

Siła wiatru a stężenie zanieczyszczeń powietrza

Im silniejszy wiatr, tym mniej zanieczyszczeń w powietrzu. Epizodom smogu towarzyszą bowiem niskie jego prędkości. Tak zwana cisza atmosferyczna charakteryzuje się też obecnością dużego zachmurzenia oraz utrudnionym rozwojem pionowych ruchów powietrza – warunki takie kształtują się w silnych układach antycyklonalnych, tzw. wyżach, które wolno przemieszczają się lub stagnują nad danym terytorium. Wyże atmosferyczne należą do stabilnych i często również przynoszą piękną pogodę, słoneczną i bezwietrzną. W lecie upalną, a w zimie mroźną. Zawsze zaś powodują wzrost stężenia zanieczyszczeń powietrza. 

Wpływ pogody na wzrost stężenia zanieczyszczeń powietrza jest bardzo widoczny i z powodzeniem sami możemy ocenić, kiedy jego poziom będzie najwyższy.