
Światowy Dzień Mokradeł 2025, czyli dlaczego powinniśmy chronić bagna?
Każdego roku 2 lutego obchodzony jest Światowy Dzień Mokradeł, ustanowiony w rocznicę podpisania Konwencji Ramsarskiej w 1971 roku. To jedno z kluczowych międzynarodowych porozumień dotyczących ochrony terenów podmokłych. W ponad 95 krajach odbywają się wydarzenia edukacyjne, prelekcje i spotkania, które podkreślają znaczenie tych ekosystemów dla klimatu i różnorodności biologicznej. W Polsce aktywnie włączają się w obchody parki narodowe, organizacje ekologiczne oraz instytucje zajmujące się ochroną środowiska.
Chrońmy mokradła dla naszej wspólnej przyszłości
Tegoroczne hasło podkreśla rolę mokradeł w zachowaniu równowagi ekologicznej. To nie tylko fragmenty dzikiej przyrody, ale także naturalne systemy filtrujące wodę, zapobiegające powodziom i magazynujące wilgoć w okresach suszy. Mokradła są siedliskiem wielu gatunków zwierząt i roślin, które nie przetrwałyby w innym środowisku. Ich niszczenie prowadzi do degradacji ekosystemów, zmniejszenia bioróżnorodności oraz emisji gazów cieplarnianych, co dodatkowo przyczynia się do zmian klimatycznych.
Zagrożenia dla mokradeł
Mimo ich kluczowego znaczenia, tereny podmokłe znikają w alarmującym tempie. W ciągu ostatnich trzech stuleci straciliśmy blisko 90% tych obszarów. Osuszanie mokradeł na potrzeby rolnictwa, urbanizacji czy eksploatacji torfu to główne przyczyny ich degradacji. Dodatkowo, zmiany klimatyczne, zanieczyszczenie wód oraz niewystarczająca ochrona prawna przyspieszają proces zanikania tych ekosystemów. Mokradła znikają nawet trzy razy szybciej niż lasy, co stanowi poważne zagrożenie zarówno dla środowiska, jak i dla ludzi.
Zanieczyszczenie wód spowodowane działalnością przemysłową i rolniczą jest jednym z największych wyzwań w ochronie tych terenów. Substancje chemiczne, nawozy oraz pestycydy przedostające się do mokradeł zmieniają ich skład chemiczny, co prowadzi do obumierania roślin i zmniejszenia populacji zwierząt wodnych. Dodatkowo, nadmierna eksploatacja torfu uwalnia do atmosfery ogromne ilości dwutlenku węgla, przyczyniając się do globalnego ocieplenia.
Rozbudowa infrastruktury, w tym dróg i osiedli mieszkalnych, coraz częściej ingeruje w naturalne obszary podmokłe. Wysuszanie terenów podmokłych w celu ich przekształcenia na tereny użytkowe powoduje nieodwracalne zmiany w ekosystemach. W wielu miejscach prowadzi to do utraty naturalnych barier chroniących przed powodziami oraz do stopniowego zmniejszania zasobów wodnych.
Czy nowe regulacje prawne mogą coś zmienić?
Świadomość potrzeby ochrony mokradeł rośnie, co znajduje odzwierciedlenie w działaniach prawnych. W Polsce istotnym krokiem w ich ochronie jest wprowadzenie normy GAEC 2 w ramach Wspólnej Polityki Rolnej, która ogranicza możliwość przekształcania podmokłych terenów w grunty rolne i zakazuje budowy nowych systemów melioracyjnych. To ważny element w walce o zachowanie tych cennych ekosystemów dla przyszłych pokoleń.
Obchody Światowego Dnia Mokradeł to nie tylko okazja do refleksji, ale także do realnych działań. Każdy może przyczynić się do ochrony tych obszarów poprzez wsparcie inicjatyw ekologicznych, edukację czy udział w projektach renaturyzacji. Ochrona mokradeł to inwestycja w przyszłość naszej planety – warto o tym pamiętać nie tylko 2 lutego, ale każdego dnia.