Czy ekstremalne warunki pogodowe mogą powodować złą jakość powietrza?
Zmiana klimatu na całym świecie zakłóca wzorce atmosferyczne i powoduje poważne ulewy, huragany, susze i inne ekstremalne warunki pogodowe, które z kolei mogą odgrywać złożoną rolę w wpływaniu zarówno na jakość powietrza, jak i zdrowie ludzkie.
Gazy cieplarniane – dwutlenek węgla, chlorofluorowęglowodory, metan i inne gazy – powodują wzrost średnich temperatur na całym świecie. Te gazy cieplarniane działają jak koc otulający ziemię i zatrzymujący ciepło w atmosferze.
Naukowcy twierdzą, że tendencja ta będzie się utrzymywać – i pogłębiać – jeśli nie zostaną podjęte działania mające na celu ograniczenie globalnego wykorzystania paliw kopalnych w elektryczności, transporcie i przemyśle.
W ciągu ostatnich 100 lat średnia temperatura na całym świecie wzrosła o około 1 stopnia Celsjusza. Wzrost ten może nie wydawać się duży, ale wywarł już ogromny wpływ na pogodę i jakość powietrza na całym świecie. Podczas gdy w niektórych obszarach świata opady deszczu są rekordowe, inne obszary, w tym zachodnie Stany Zjednoczone i Europa, doświadczają rekordowych susz. Susze wraz z wysokimi temperaturami i powodowanymi przez nie warunkami suchymi zwiększają częstotliwość pożarów.
Nieprawidłowe warunki pogodowe wpływają na jakość powietrza
Coraz częstsze występowanie ekstremalnych warunków pogodowych, takich jak silne burze, huragany i tornada, mogą mieć poważny wpływ na jakość powietrza i zdrowie osób mieszkających na dotkniętych obszarach.
Burze
Wpływ burz na jakość powietrza może być złożony i zależy od wielu czynników, takich jak obecność opadów, intensywność burzy, kierunek i prędkość wiatru oraz warunki atmosferyczne.
Podczas burzy atmosferycznej mogą wystąpić reakcje chemiczne, które przyczyniają się do rozkładu i usunięcia zanieczyszczeń atmosferycznych, takich jak pyły, ozon czy tlenek azotu.
Opady deszczu podczas burzy mogą “pomóc” w spłukiwaniu zanieczyszczeń z powietrza i osadzaniu ich na ziemi. Jest to szczególnie widoczne podczas burz, które występują po dłuższym okresie suchej pogody, kiedy to zanieczyszczenia atmosferyczne mogą się gromadzić w powietrzu.
Z kolei silne wiatry towarzyszące burzom mogą rozpraszać zanieczyszczenia atmosferyczne, zmniejszając ich stężenie w danym obszarze. Jednakże, jeśli burza nie przyniesie opadów, może to również spowodować rozprzestrzenianie się zanieczyszczeń do innych obszarów.
Burze mogą również wywoływać emisję zanieczyszczeń, zwłaszcza gdy towarzyszą im uderzenia piorunów. Pioruny mogą wywoływać pożary lub spalać materię organiczną, co prowadzi do emisji substancji szkodliwych do atmosfery.
Chociaż opady deszczu mogą pomóc w rozrzedzaniu ozonu znajdującego się na niższych warstwach atmosfery, towarzyszące burzy błyskawice mogą również przyczynić się do powstawania ozonu w niższych partiach atmosfery poprzez reakcje chemiczne z tlenem i zanieczyszczeniami.
Huragany
Huragany mogą powodować znaczne zmiany w jakości powietrza w dotkniętych obszarach poprzez emisję zanieczyszczeń, wzrost stężenia pyłów czy rozprzestrzenianie substancji chemicznych. Podczas huraganu może dochodzić do znacznego zniszczenia infrastruktury, w tym fabryk, magazynów, pojazdów itp. To może prowadzić do uwolnienia różnych substancji chemicznych i toksycznych materiałów do atmosfery, co może negatywnie wpływać na jakość powietrza. Z kolei silne wiatry towarzyszące huraganom mogą powodować podnoszenie się pyłów z powierzchni ziemi, w tym pyłów mineralnych, pyłów organicznych i innych zanieczyszczeń unoszących się w powietrzu. To może prowadzić do wzrostu stężenia pyłów PM10 i PM2.5 w atmosferze, co może zaszkodzić zdrowiu ludzkiemu, szczególnie osobom z problemami układu oddechowego.
Tornada
Podczas gdy tornada przesuwają się przez obszar, generują potężne wiatry, które mogą podnosić pył i zanieczyszczenia z powierzchni ziemi, włączając w to pyły mineralne, organiczne oraz inne substancje zawarte w glebie i budynkach.
Ponadto tornada mogą niszczyć budynki, fabryki, magazyny, itp., co może prowadzić do uwolnienia różnych substancji chemicznych i toksycznych materiałów do powietrza. Te emisje mogą zawierać szkodliwe substancje, takie jak chemikalia przemysłowe, paliwa, farby, czy inne toksyczne substancje zawarte w uszkodzonych strukturach.
Dodatkowo tornadom często towarzyszą gwałtowne opady deszczu, które mogą prowadzić do powodzi i skażenia wód powierzchniowych oraz gruntowych. W rezultacie toksyczne substancje mogą dostać się do wód, a następnie parować do atmosfery lub wyciekać na powierzchnię ziemi, wpływając negatywnie na jakość powietrza w okolicy.
Podsumowanie
Globalne ocieplenie wywołane działalnością człowieka jest powiązane z ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi, które niekorzystnie wpływają na jakość powietrza. Eksperci ds. klimatu twierdzą, że jedynie poważna zmiana w sposobie, w jaki ludzie zużywają energię, spowolni lub zatrzyma trend ocieplenia i ostatecznie pomoże poprawić jakość powietrza zniszczoną przez ekstremalne warunki pogodowe.
Więcej o globalnym ociepleniu dowiesz się tutaj:
Śmiertelne fale upałów co dwa lata. Skutki zmian klimatycznych