Zanieczyszczenie powietrza może wpływać na zdrowie psychiczne

Wybuch pandemii w 2020r. wywołany koronawirusem SARS-CoV-2 był z pewnością sporym obciążeniem dla zdrowia psychicznego dla wielu z nas. Nagłe zatrzymanie naszych codziennych spraw, zmiana trybu życia, a szczególnie utrata zdrowia, a nawet życia kogoś bliskiego zdecydowanie nie wpłynęła pozytywnie na nasze samopoczucie, ale wiele badań naukowych potwierdza, że na zdrowie psychiczne ma także wpływ zanieczyszczenie powietrza. 

Zanieczyszczenie powietrza może wpływać na zdrowie psychiczne. 

Jednym z bardziej złowieszczych ostatnich odkryć jest związek między PM2,5, a przypadkami zaburzeń zdrowia psychicznego u małych dzieci, które są na tyle poważne, że wymagają konsultacji lekarskiej w celu oceny psychiatrycznej.

Mózgi i zachowania dzieci wciąż się rozwijają, aż do późnej młodości i wczesnej dorosłości, a zanieczyszczenie powietrza może mieć ogromny wpływ na ich rozwój umysłowy i emocjonalny.

Badanie z 2019 roku opublikowane w Environmental Health Perspectives dotyczyło krótkotrwałego narażenia na PM2,5 ponad 6800 dzieci w wieku do 18 lat, które następnie zostały skierowane na oddział ratunkowy do Children’s Hospital Medical Center w Cincinnati w stanie Ohio z powodu objawów psychiatrycznych. Objawy te obejmowały myśli samobójcze i zaburzenia adaptacyjne (intensywny stres, smutek i niepokój wywołane jakimś ważnym wydarzeniem w życiu).

Naukowcy odkryli, że nawet niewielki, krótkotrwały wzrost PM2,5 o 10 mikronów na metr sześcienny może mieć wpływ na znaczny wzrost liczby dzieci przywiezionych do szpitala z powodu ciężkich objawów psychiatrycznych.

Według badań naukowych ekspozycja na PM2,5 pogarsza istniejący stan zapalny w mózgu spowodowany przez codzienne stresory, które powodują zaburzenia zdrowia psychicznego – szczególnie w komórkach mózgowych zwanych mikroglejem, reagujących na zmiany życiowe, izolację społeczną i zastraszanie.

Oznacza to, że dzieci, które już są zestresowane zmaganiami dorastania, mogą mieć znacznie większe predyspozycje na wystąpienie poważnych, czasem nagłych objawów zaburzeń psychicznych, gdy poziom zanieczyszczenia powietrza wzrośnie choćby nieznacznie.

Szczególnie powszechne w zanieczyszczeniach miejskich i drogowych PM2,5 i dwutlenek azotu (NO₂), mogą powodować lęk, depresję czy zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD).

Wpływ zanieczyszczenia powietrza na zdrowie psychiczne nie ogranicza się tylko do dzieci.

Wiele zależności dotyczących zanieczyszczenia powietrza i depresji pochodziło z badań przeprowadzonych na myszach obserwując jak zmieniło się ich zachowanie w wyniku narażenia na zanieczyszczone powietrze.

W badaniu z 2011 roku opublikowanym w Molecular Psychiatry, naukowcy wystawiali myszy na podwyższony poziom PM2,5 przez osiem godzin dziennie, pięć razy w tygodniu przez okres 10 miesięcy – mniej więcej taki sam poziom PM2,5 na który narażona jest osoba mieszkająca w miejscowości  stosunkowo wolnej od zanieczyszczeń z uwzględnieniem dojazdów do zanieczyszczonego miasta. Naukowcy odkryli nie tylko, że ekspozycja na PM2,5 mogła utrudniać myszom naukę nowych zadań, takich jak przejście przez nowy układ labiryntu, ale także, że myszy narażone na podwyższone PM2,5 wykazywały klasyczne oznaki depresji – szybciej poddawały się podczas trudnych zadań, a nawet traciły zainteresowanie prostymi przyjemnościami, którymi wydawały się być podekscytowane, jak choćby łyk cukrowej wody.

Niestety okazuje się, że ludzie są podatni na te same alarmujące konsekwencje zdrowotne.

Z biegiem czasu utrzymujące się narażenie na PM2,5 może powodować coraz większe uszkodzenia układu limbicznego, potencjalnie wpływając na stan zdrowia psychicznego.

Jak uchronić się przed zanieczyszczeniem powietrza i chorobami psychicznymi?

1. Skonsultuj się z lekarzem.
2. Monitoruj jakość powietrza na zewnątrz i w pomieszczeniach.
3. Utrzymuj czyste powietrze, którym oddychasz:
   • W domu – prawdopodobnie Twój dom może być źródłem wielu zanieczyszczeń w powietrzu takich jak kurz, pyłki, sierść zwierząt i nieprzyjemne zapachy.Zainwestuj w oczyszczacz powietrza ze specjalistycznymi do niego filtrami.
   • W samochodzie podczas dojazdów do pracy –z pewnością w samochodzie jest wiele cząstek stałychoraz niebezpieczne tlenki przedostające się do samochodu ze spalin i elementów wnętrza pojazdu. Wypróbuj oczyszczacz powietrza w samochodzie podczas dojazdów do pracy, aby zmniejszyć narażenie na wyjątkowo wysokie stężenia zanieczyszczeń w godzinach szczytu. Więcej o tym dowiesz się tutaj
   • W Twoim biurze w pracy – bakterie i wirusy są stale przenoszone między współpracownikami, również obecne w powietrzu mogą być chemikalia pochodzące z wody kolońskiej i perfum, czy przemysłowych środków czyszczących. Korzystaj z osobistego oczyszczacza powietrza przy biurku lub w biurze, aby zapewnić sobie podczas pracy niezmiennie czyste powietrze. W takich warunkach najlepiej sprawdzi się filtr HEPA i filtr węglowy.