Jak zanieczyszczenie powietrza wpływa na serce?
Instynktownie wiemy, że narażenie na wysoki poziom zanieczyszczenia powietrza może uszkodzić układ oddechowy człowieka. Ale są badania, że zanieczyszczenie powietrza zwiększa także problemy sercowo-naczyniowe, prowadząc w konsekwencji do śmierci. Światowa Organizacja Zdrowia szacuje, że zanieczyszczenie powietrza jest główną przyczyną 24% zgonów z powodu choroby wieńcowej i 25% zgonów z powodu udarów.
Jak zanieczyszczenie powietrza wpływa na serce?
Podczas wdychania wiele cząsteczek w zanieczyszczonym powietrzu jest tak maleńkich, że w końcu mogą dotrzeć do układu krążenia, w tym do serca. Ich wpływ obejmuje większe ryzyko nieregularnego bicia serca lub arytmii, zawału serca i udaru mózgu. Jest to szczególnie realne w przypadku długotrwałego narażenia na złą jakość powietrza, ale uszkodzenie serca może nastąpić nawet w krótkim okresie.
Gdy zanieczyszczenia przedostaną się do układu krążenia, mogą powodować stany zapalne, uszkadzać naczynia krwionośne i zwiększać zwapnienie tętnic.
Niebezpieczeństwa związane z określonymi zanieczyszczeniami
Drobne cząstki stałe (PM2,5) i najdrobniejsze cząstki przenikają głębiej do płuc niż inne zanieczyszczenia, co czyni je jednym z największych zagrożeń dla zdrowia serca. PM2,5 to cząstki o średnicy 2,5 mikrona lub mniejszej, podczas gdy cząstki ultradrobne mają średnicę mniejszą niż 0,1 mikrona.
Kolejnym ze szkodliwych zanieczyszczeń powietrza jest produkt uboczny powstający podczas spalania paliw kopalnych zawierających siarkę, jest nim dwutlenek siarki SO2, który ma szkodliwy wpływ na układ sercowo-naczyniowy.
Innym zanieczyszczeniem powietrza, które zwiększa ryzyko chorób serca, jest czarny węgiel. Źródła emisji sadzy obejmują:
- silniki spalinowe (zwłaszcza diesel)
- kominki i piece na drewno
- systemy ogrzewania węglem i olejem ciężkim
- spalanie odpadów
- pożary
Badania wykazały, że istnieje kilka grup bardziej zagrożonych szkodliwymi skutkami zanieczyszczenia powietrza. Do tych grup należą:
- dzieci
- kobiety w ciąży
- seniorzy
- osoby z istniejącą wcześniej chorobą serca lub płuc
- osoby mieszkające na obszarach o podwyższonym poziomie zanieczyszczeń w powietrzu
Raport Narodowego Programu Toksykologicznego szczegółowo opisuje, w jaki sposób narażenie na zanieczyszczenie powietrza podczas ciąży zwiększa zagrożenie poważnymi zmianami ciśnienia krwi, zwanymi również zaburzeniami nadciśnieniowymi.
Stwierdzono, że kobiety po menopauzie są bardziej narażone na udar, jeśli codziennie, nawet przez krótki czas, były narażone na działanie tlenków azotu.
Z kolei grupa mężczyzn i kobiet w wieku od 45 do 84 lat brała udział w badaniu dotyczącym związku między zanieczyszczeniem powietrza, a poziomem cholesterolu HDL, zwanego również dobrym cholesterolem w ich organizmach. Odkryto, że osoby z grupy, które doświadczyły większego narażenia na zanieczyszczenia związane z ruchem ulicznym, miały niższy poziom cholesterolu HDL, co zwiększa ryzyko chorób serca.
Narodowy Instytut Serca, Płuc i Krwi współpracuje z amerykańską Agencją Ochrony Środowiska (EPA), Centrami Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC) oraz innymi organizacjami, aby uświadamiać społeczeństwo o zagrożeniach zdrowotnych, wynikających z zanieczyszczonego powietrza.
Jak się chronić?
Aby chronić swoje zdrowie przed szkodliwymi, czasem śmiertelnymi skutkami zanieczyszczeń w powietrzu podejmij następujące kroki:
- śledź jakość powietrza na zewnątrz w Twojej okolicy za pośrednictwem strony internetowej monitorującej jakość powietrza,
- sprawdź jakość powietrza w domu i miejscu pracy za pomocą wysokiej jakości monitora powietrza,
- stosuj filtry powietrza (znajdziesz je tutaj), aby poprawić jakość powietrza w pomieszczeniach,
- stosuj maskę antysmogową (więcej o maskach dowiesz się tutaj) i ogranicz czas przebywania w miejscach o złej jakości powietrza.