Unia Europejska wycofuje się z Traktatu Energetycznego

Unia Europejska podjęła decyzję o wycofaniu się z międzynarodowego Traktatu Karty Energetycznej (ECT) z 1998 roku, który od lat budzi kontrowersje ze względu na swoje skutki dla polityki klimatycznej. Decyzję tę podjęły jednogłośnie państwa członkowskie UE, uznając, że traktat ten chroni inwestycje w paliwa kopalne, co stoi w sprzeczności z celami Unii dotyczącymi walki ze zmianami klimatycznymi.

Czym jest Traktat Energetyczny?

Traktat Karty Energetycznej (ECT) to międzynarodowe porozumienie mające na celu promowanie współpracy energetycznej między państwami. Powstał w 1998 roku jako odpowiedź na potrzebę zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego, promowania otwartych i konkurencyjnych rynków energii, a także zrównoważonego rozwoju.

Cele Traktatu Karty Energetycznej

Główne cele Traktatu Karty Energetycznej obejmowały:

1. Zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego. Traktat dąży do stabilizacji rynków energetycznych poprzez promowanie współpracy międzynarodowej i zapewnienie przejrzystych, uczciwych warunków dla wszystkich stron zaangażowanych w sektor energetyczny.
2. Promowanie otwartego i konkurencyjnego rynku energetycznego. Traktat miał tworzyć warunki sprzyjające rozwojowi konkurencyjnych rynków energii, co miało prowadzić do bardziej efektywnego i innowacyjnego sektora energetycznego.
3. Poszanowanie zrównoważonego rozwoju. ECT podkreślała znaczenie zrównoważonego rozwoju i minimalizowania wpływu produkcji oraz konsumpcji energii na środowisko naturalne.

W 2015 roku przyjęto nową Międzynarodową Kartę Energetyczną, którą podpisało ponad 65 państw i organizacji, w tym UE. Nowa karta unowocześnia pierwotne zasady Karty Energetycznej z 1991 roku, uwzględniając współczesne wyzwania i cele w dziedzinie energetyki oraz bezpieczeństwa energetycznego.

Dlaczego wycofano się z Traktatu Energetycznego?

Kraje UE jednomyślnie uzgodniły w czwartek (30 maja 2024), że wycofanie się z Traktatu Karty Energetycznej (ECT) jest konieczne. Decyzja ta była efektem wielomiesięcznych dyskusji i intensywnej pracy zespołu prezydencji belgijskiej. Belgijska minister energetyki, Tinne Van der Straeten, wyraziła wdzięczność za współpracę i zaangażowanie wszystkich stron, które przyczyniły się do osiągnięcia konsensusu.

Głównym powodem wycofania się UE z ECT były obawy, że traktat ten hamuje wysiłki na rzecz transformacji energetycznej i walki ze zmianami klimatycznymi. Państwa takie jak Dania, Francja, Niemcy, Luksemburg, Polska, Hiszpania i Holandia, już wcześniej ogłosiły plany wycofania się z traktatu, powołując się na jego niezgodność z porozumieniem paryskim oraz z ambicjami UE dotyczącymi redukcji emisji gazów cieplarnianych.

Bruksela zaproponowała wyjście UE z Traktatu Karty Energetycznej już w zeszłym roku, kiedy to coraz więcej państw członkowskich wyrażało swoje zaniepokojenie jego wpływem na polityki klimatyczne. Traktat, który kiedyś miał chronić inwestycje energetyczne, obecnie stoi na przeszkodzie realizacji ambitnych celów UE w zakresie odnawialnych źródeł energii i neutralności klimatycznej.

Unia Europejska uważa, że Traktat Karty Energetycznej nie jest już zgodny z Porozumieniem Paryskim w sprawie zmian klimatycznych oraz z jej własnymi ambicjami dotyczącymi transformacji energetycznej.

I co dalej?

Wycofanie się UE z Traktatu Karty Energetycznej jest ważnym krokiem w kierunku bardziej zrównoważonej i ekologicznej przyszłości. Otwiera drogę do tworzenia nowych ram prawnych, które będą wspierać transformację energetyczną, zamiast ją hamować. Decyzja ta może również wpłynąć na globalne podejście do inwestycji w sektorze energetycznym, kładąc większy nacisk na zrównoważony rozwój i walkę ze zmianami klimatycznymi.

Decyzja o wycofaniu się z Traktatu Karty Energetycznej odzwierciedla rosnącą determinację Unii Europejskiej w walce ze zmianami klimatycznymi. Jest to krok, który ma na celu przyspieszenie transformacji energetycznej i zapewnienie zgodności polityk energetycznych z międzynarodowymi zobowiązaniami klimatycznymi.

Unia Europejska, wycofując się z traktatu, pokazuje, że jest gotowa podejmować trudne decyzje w imię ochrony klimatu i przyszłości naszej planety.