Jak usunąć lotne związki organiczne (LZO) z domu?
Zapachy, które kojarzą nam się z nowością i czystością na przykład świeża warstwa farby, lakieru, nowy samochód czy pachnący cytryną środek dezynfekujący spowodowane są uwalnianiem gazów zwanych lotnymi związkami organicznymi (LZO) i mimo, że ładnie pachną mogą być niebezpieczne dla naszego zdrowia.
Co to są lotne związki organiczne?
Lotne związki organiczne to grupa gazów zawierających węgiel, zanieczyszczających powietrze w pomieszczeniach. LZO są często wykorzystywane w produkcji artykułów gospodarstwa domowego, takich jak meble, dywany i elektronika. Można je również znaleźć w niektórych środkach czyszczących, farbach, klejach i innych płynach. Emisja LZO najczęściej pochodzi z ciał stałych lub z cieczy. Mają wysoką prężność pary, co oznacza, że łatwo odparowują w temperaturze pokojowej. To parowanie nazywa się odgazowywaniem i stanowi znaczące źródło lotnych związków organicznych w domu.
Dlaczego LZO są niebezpieczne?
Według Agencji Ochrony Środowiska (EPA) poziomy niektórych LZO w pomieszczeniach mogą być około dwa do pięciu razy większe niż w powietrzu zewnętrznym. Jeśli używasz produktów zawierających LZO, takich jak farby i środki czyszczące, stężenie w powietrzu może rosnąć wykładniczo i utrzymywać się przez długi czas nawet po zaprzestaniu używania produktu. Więcej o szkodliwości farb i środków czystości dowiesz się tutaj i tutaj.
LZO są problemem dotyczącym jakości powietrza, ponieważ mogą powodować niekorzystne skutki zdrowotne. Nasilenie tych skutków zdrowotnych zależy od długości ekspozycji, rodzaju LZO oraz stężenia szkodliwych LZO w powietrzu. Wdychane cząsteczki LZO mogą przedostawać się do płuc, krwiobiegu i tkanek w ciele. Z narażeniem na LZO wiąże się wiele różnych skutków zdrowotnych, od krótkotrwałych podrażnień po długotrwałe poważne problemy zdrowotne. Dzieci, osoby starsze i osoby z chorobami układu oddechowego są najbardziej narażone na niepożądane skutki wdychania LZO.
LZO mogą wywoływać następujące objawy:
· Podrażnienie lub dyskomfort w oczach, nosie lub gardle;
· Bóle głowy;
· Zawroty głowy;
· Trudności w oddychaniu;
· Nudności lub wymioty;
· Alergiczne reakcje skórne;
· Zmęczenie.
Jak się pozbyć LZO z domu?
Najlepszym sposobem na obniżenie stężenia lotnych związków organicznych w domu jest usunięcie ich źródła. Głównym źródłem LZO w produktach gospodarstwa domowego są materace, meble wykonane z prasowanego drewna (takiego jak sklejka lub płyta wiórowa), tapicerka, zasłony, wykładziny, podłogi winylowe, komputery i drukarki.
LZO mogą również pochodzić z innych artykułów gospodarstwa domowego, takich jak:
· Chemia do czyszczenia;
· Farby i lakiery;
· Kleje;
· Odświeżacze powietrza;
· Markery permanentne i inne artykuły rzemieślnicze;
· Zmywacz do paznokci;
· Pestycydy;
· Produkty do pielęgnacji ciała.
Chociaż usunięcie wszystkich powyższych produktów emitujących LZO z domu może być niemożliwe, istnieje kilka sposobów, aby zmniejszyć ich wpływ na jakość powietrza w pomieszczeniach, na przykład:
1. Możesz nowe meble wywietrzyć w garażu lub szopie przed wniesieniem ich do domu.
2. Możesz zwiększyć wentylację w pomieszczeniach.
3. Możesz kupować produkty o niskiej zawartości LZO.
4. Możesz zastosować oczyszczacz powietrza z filtrami węglowymi lub filtrami zintegrowanymi.
Oczyszczacze powietrza z filtrami węglowymi są przeznaczone do usuwania zanieczyszczeń gazowych z powietrza w pomieszczeniach. Filtry te wykorzystują proces zwany adsorpcją do wychwytywania lotnych związków organicznych i innych szkodliwych gazów. Gdy powietrze przechodzi przez filtr, zanieczyszczenia gazowe przyczepiają się na zewnątrz cząstek węgla w procesie adsorpcji.
Ponieważ filtr węglowy usuwa z powietrza więcej zanieczyszczeń, zmniejsza się dostępna powierzchnia na złożu adsorpcyjnym. Kiedy filtr zostanie nasycony zanieczyszczeniami, nie jest już skuteczny w usuwaniu ich z powietrza. Co więcej, powietrze przechodzące przez filtr może usunąć niektóre z uwięzionych zanieczyszczeń i ponownie wprowadzić je do powietrza. Aby tego uniknąć, należy regularnie wymieniać filtry węglowe zgodnie z zaleceniami producenta i stosować je razem z filtrami HEPA.